50 bin binanın ağır hasar göreceği, binlerce kişinin hayatını kaybedeceği ve 3 milyon kişinin evsiz kalacağı ileri sürülen olası İstanbul depremine karşı hazırlıklar sürüyor. İstanbul'da deprem riski taşıyan bölgelerle, gecekondu ve kentsel dönüşüm projeleri kapsamında yaklaşık 300 bin kişinin güvenli yerlerde yapılacak toplu konut alanlarına taşınması gündemde. Bu taşınmayla iligili kesin olarak kara verilen Sümer mahallesinde yıkıma bu günlerde başlanacak..Sümer mahallesinde yeni bir nişantaşı kurulması hedefleniyor..Peki ya diğer mahalleler bu mahallelerde ise taramalr sürüyor.. Tarama sürüyor -İstanbul Deprem Master Planı çerçevesinde pilot bölge seçilen Zeytinburnu'ndaki ilk aşama çalışmaları tamamlandı. 250 bin kişinin yaşadığı 17 bin bina gözden geçirildi. Binalar, zemin ve yapı riskine göre 0 ile 150 puan arasında derecelendirildi. Binalardan 5 bin 500'ü 0-50 puan, 6 bin 100'ü 50-100 puan, 1030'u da 100-150 puan aldı. Zeytinburnu'nda şimdi sıra ikinci ve üçüncü aşama incelemede. Eylülde sonuçlanacak bu çalışmada, Zeytinburnu yapı stokunu temsil eden 2 bin bina ayrıntılı olarak incelenecek, aldıkları puana göre 17 bin binanın kaderi belli olacak. Neler yapılabilir? Üç aşamalı inceleme sonucunda, puanlarına göre binaların yıkılıp yenilenmesi, başka bölgeye taşınması ya da güçlendirilmesi gündeme gelecek. Zeytinburnu'nda, olası bir depremde yıkılması veya ağır hasar görmesi düşünülen binalar için iki model üzerinde duruluyor. Daha sonra tüm İstanbul genelinde uygulanacak olan bu modellerden ilki yerinde kentsel dönüşüm, ikincisi risk altındaki yapıların güvenli bölgelerdeki toplu konutlara taşınması. Yerinde kentsel dönüşüm projesi kapsamında, arazisi, üzerindeki yapıdan daha değerli olan Zeytinburnu'nda, riskli yapılarda yaşayanlar gerekirse geçici yerleşim alanlarında barındırıldıktan sonra düzenli toplu konutlara taşınacak. Bunun için de özellikle sahil kesimindeki 4-7 kat arasındaki yoğun nüfusu bulunan binalar, riski daha az olan kuzeydeki eski sanayi alanlarında yapılacak toplu konutlara taşınarak kentsel dönüşüm gerçekleştirilecek. Çatalca'ya 25 bin kişi-Zeytinburnu'nda yerinde kentsel dönüşüm için düşünülen geçici yerleşim alanları, bu alanlarda kullanılacak geçici konutların adedi ve biçimi de belirlenmiş durumda. Diğer bir modelse, alternatifler arasında Çatalca'nın öne çıktığı toplu konut alanına ilk etapta 25 bin kişinin taşınması. Çatalca'daki yasal zorlukların aşılması için İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Orman Bakanlığı, Bayındırlık Bakanlığı ve Toplu Konut İdaresi çalışmalar yürütüyor. Projenin finansmanında kamu kaynaklarının yanı sıra Dünya Bankası'nın sağlayacağı 500 milyon dolarlık krediden de yararlanılacak. 1994'te İstanbul Nazım Planı'nı da hazırlayan Turgut Cansever'e ait bu modele Başbakan Tayyip Erdoğan'ın da olumlu baktığı ve birkaç ay içinde uygulamaya konulabileceği belirtiliyor. İlk etapta 6-7 bin konut ve sosyal donatı alanlarıyla birlikte 25 bin kişilik bir toplu konut alanı oluşturulacak. Projeye halkın katılımı kat karşılığı, takas, düşük faizli kredi gibi cazip şartlar önerisiyle gönüllülük esasıyla yapılacak. Zeytinburnu pilot projesinin yanı sıra, İstanbul'da risk taşıyan diğer bölgelerin depreme hazırlanması, çarpık yapılaşmanın bulunduğu gecekondu mahallelerindeki kentsel dönüşümü, eski kent-yeni kent ayrımının sağlanması gibi amaçlarla, güvenli bölgelerde etap etap hayata geçecek toplam 300 bin kişilik toplu konutlar hedefleniyor. ZEYTİNBURNUNDA YAPILAN ARAŞTIRMANIN SONUCU Prof. Sucuoğlu: Kesin sonucu eylülde alırız  Zeytinburnu'nda bina taramalarını gerçekleştiren ODTÜ İnşaat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Haluk Sucuoğlu, şu anda 50, 100, 150 olarak belirlenen risk sınırlarının değişebileceğini ve çalışmanın nihai sonucunu beklemek gerektiğini söyledi. Sucuoğlu, yaptıkları çalışmayı şöyle anlattı: "17 bin binayı yapı özelliği ve zemin durumuna göre deprem risk sıralamasına tuttuk. Binalara 0 ile 150 arası puan verdik. 50 puanın altındaki 5 bin 500 yapı, daha çok ilçenin güneyinde yer alan 4-7 kat yüksekliğinde, altı mağaza olan yapılar ve bunlar öncelikli risk grubumuz. İlk aşamada üç ayrı kategori oluşturduk, ama bu 100 puanın altında kalan binalar yıkılacak anlamına gelmiyor. Bunlar, binaların kaba özelliklerine göre verildi. Bundan sonra yapılacak incelemede 2 bin bina üzerinde çok ayrıntılı çalışma ve similasyonlarla depremin yaratacağı hasarın boyutu görülecek. Buradan, 17 bin binanın muhtemel hasar durumu ortaya çıkarılacak. Risk puanı düşebilir-Bu çalışmadan sonra limiti belki 50 değil de 20 olarak belirleyeceğiz. Örneğin 2 bin bina arasında 20 puan almış bir bina ağır hasar görecek yapı sınıfındaysa, 17 bin bina arasındaki tüm 20 puan almış binalar bu risk grubuna girecek. Hangisinin yıkılıp yıkılmayacağını, sonuçlar tamamlanınca göreceğiz." Sucuoğlu'na göre, riskli yapılara yerinde çözüm aranmalı: "İstanbul'un sorunlarını İstanbul'da çözmek gerekir. İstanbul Deprem Master Planı'nın amacı da bu. Zeytinburnu'nda arazi çok değerli, ama binalar değersiz. Dönüşüm projeleri çerçevesinde, bazı bölgelerin yoğunluğunun değiştirilmesi, geçici olarak bir yerde barındırılmaları ve sonra bu binalarda oturanların da ortak olacağı başka yerlere taşınmaları sağlanmalı. Zeytinburnu'nda E-5 üzerindeki derme çatma eski sanayi bölgesinde yoğunluk ve deprem riski de azalıyor. Bu nedenle burada yeni yerleşim alanları oluşturulabilir