İstiklal meşalesinin ateşlendiği GÜN

Bugün 19 Mayıs`ın 90. yıldönümü tüm yurtta coşkuyla kutlanacak. `Gençler! Cesaretimizi artıran ve sürdüren sizsiniz. Siz almakta olduğunuz terbiye ve irfanla, insanlık meziyetinin, vatan sevgisinin, fikir hürriyetinin en kıymetli timsali olacaksınız. Ey yükselen yeni nesil, gelecek sizindir. Cumhuriyet`i biz kurduk. Onu yüceltecek, yaşatacak olan sizsiniz...` Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk`ün gençlere bu sözlerle emanet ettiği Cumhuriyet, meşakkatli bir sürecin sonunda kuruldu. Varlık-yokluk mücadelesi Birinci Dünya Savaşı`nın galibi olan İtilaf Devletleri, Osmanlı ülkesini kağıt üzerinde paylaşmışlardı. Bu planlara göre Türk ulusunun siyasi varlığı bütünüyle yok ediliyor ve üzerinde yaşadığı bin yıllık vatanı da ufak bir bölge dışında elinden alınıyordu. 30 Ekim 1918`de imzalanan Mondros Mütarekesi hükümlerine dayanarak 1 Kasım 1918`den itibaren Türk vatanının bazı yerleri işgal edilmeye başlandı. Türk ordusu dağıtılırken, ülke içinde çeşitli ayrılıkçı örgütler ayaklanma hazırlıklarına girişmişti. Mustafa Kemal Paşa 6 ay İstanbul`da kaldı Mondros Mütarekesi`nin imzalanmasından sonra Mustafa Kemal Paşa, 13 Kasım 1918`de İstanbul`a geldi. İstanbul`da yaklaşık 6 ay kaldı. Bu süre içerisinde vatanın kurtuluşu için çeşitli girişimlerde bulundu. Padişahla birkaç kez görüştü ve ona bu konuda düşüncelerini aktardı. Güçlü bir hükümetin kurulması için çaba gösterdi. Basın yoluyla geniş kitleleri bilgilendirmeye, halkı aydınlatmaya çalıştı. Kurtuluşa giden yolun temel ilkelerini yine bu dönemde ortaya koydu. Bunları çok yakın arkadaşlarına anlattı. Mücadeleye Anadolu`dan başlama kararı alındı Böylece milli mücadeleden yana az sayıda, fakat etkin bir grup oluşturmayı başardı. Milli mücadele Anadolu`dan başlatılacaktı. Bunun için öncelikle birer görevle Anadolu`ya geçilecek, mecbur kalınmadıkça görev terk edilmeyecek, görevi bırakmak gerektiğinde asla İstanbul`a dönülmeyecek, çalışmalar gayrı resmi sürdürülecekti. Dokuzuncu Ordu Kıtaatı Müfettişliği`ne atandıktan sonra Harbiye Nezareti`nden çıkarken çok heyecanlıydı. Oldukça sıkıntılı, zahmetli bir yolculuktan sonra Samsun`da milletiyle kucaklaştı. Atatürk`ün anlatımıyla 19 Mayıs Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, Samsun`a çıktığındaki durumu şöyle anlatıyor: `1919 yılı Mayısının 19uncu günü Samsun`a çıktım. Genel durum ve görünüş: Osmanlı Devleti`nin içinde bulunduğu topluluk, genel savaşta yenilmiş, Osmanlı ordusu her yanda zedelenmiş, koşulları ağır bir ateşkes anlaşması imzalanmış. Büyük savaşın uzun yılları boyunca, ulus yorgun ve yoksul bir durumda. Ulusu ve yurdu genel savaşa sürükleyenler, kendi başlarının kaygısına düşerek, yurttan kaçmışlar... Ordunun elinden silahları ve cephanesi alınmış ve alınmakta. İtilaf devletleri, ateşkes anlaşması hükümlerine uymayı gerekli görmüyorlar. Birer uydurma nedenle, İtilaf donanmaları ve askerleri İstanbul`da. Adana iline Fransızlar; Urfa, Maraş, Antep`e İngilizler girmişler. Antalya ile Konyada İtalyan birlikleri, Merzifon`la Samsun`da İngiliz askerleri bulunuyor. Her yanda yabancı devletlerin subay ve memurları ve özel adamları çalışmakta. Daha sonra, sözümüze başlangıç olarak aldığımız tarihten dört gün önce, 15 mayıs 1919`da İtilaf devletlerinin uygun bulmasıyla Yunan ordusu İzmir`e çıkarılıyor.` Yeni devletin temelleri Samsun`da atıldı 15 Mayıs 1919`da İzmir`in Yunanlılar tarafından işgalinden 1 gün sonra 9. Ordu Müfettişliği`ne atanan Mustafa Kemal, karargahına aldığı bazı arkadaşlarıyla İstanbul`dan Anadolu`ya hareket etti. Mustafa Kemal`in 19 Mayıs 1919`da Samsun`a ayak basmasıyla ulusal egemenliğe geçiş süreci başladı. Bir milletin kaderi değişiyordu... Samsun`da ve daha sonra da Havza`da yapılan hazırlıklar ilk kurtuluş meşalesini tutuşturdu. Türk tarihine geçen 19 Mayıs 1919, Anadolu`da yeni Türk devletinin fiilen temellerinin atıldığı gün oldu.