Eko Kent Yeni Zeytinburnu projesi ilçemizin çehresini değiştirecek

Cemil Coşkun Budak kimdir? 1964 Yılında Rize’nin Çayeli ilçesinde doğan Yüksek Mimar Cemil Coşkun Budak, İlkokulu Rize’de okuduktan sonra ailesiyle birlikte Zeytinburnu’na taşındı. Ortaokul ve liseyi Zeytinburnu’nda derece ile bitiren Budak,  İhsan Mermerci Lisesinden mezun olduktan sonra 1986 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesini derece ile bitirdi. 1987-1990 yılları arasında ayni Fakültede Yapı Bilimleri kürsüsünde Yapım Yönetim Ekonomisi alanında yüksek lisans yaptı. 1990 -1993 yılları arasında Maliyet planlaması alanında doktoraya devam etti. 1993’te siyasete girerek eğitimine ara verdi. 2008 yılında çıkarılan afla geri dönerek Bu kez FÇK da yani Fiziksel Çevre Kontrolü, Kentsel Dönüşüm alanında doktoraya devam etti. Mimarlık mesleğimin yanında radyo yöneticiliği, kamu bilirkişiliği ve birçok STK’da başkanlıkları yaptı. Evli ve biri mimar biri doktor iki evladı olan Cemil Coşkun Budak, Halen İstanbul Konseyi Derneği ve Zeytinburnu Kentsel Dönüşüm Derneği başkanlığı yapıyor. Bu yıl, İTÜ’de Proje Yönetimi doktora çalışmasının yanında, 2014’ten beri kendi şirketi olan ZKDM Zeytinburnu Kentsel Dönüşüm Şirketinde Planlama ve Kentsel Dönüşüm Projeleri üzerinde çalışıyor. Bize 'Eko kent Yeni Zeytinburnu' projesinden bahseder misiniz?  Ekokent Yeni Zeytinburnu Projesi, 2008 yılından beri çalıştığım bir proje. Hayli iddialı bir proje. Bildiğiniz gibi 1999 depreminden sonra Zeytinburnu Kentsel Dönüşümde pilot bölge seçilmişti. Zeytinburnu ile ilgili İBB Metropol Planlama ’da, planlama ve proje çalışmaları başlatılmış ve yarışmalar düzenlenerek Kentsel Dönüşüm Projeleri geliştirilmişti. O tarihte yapılan çalışmaları hem takip etme, hem de inceleme fırsatım oldu. Bir şeylerin yanlış yapıldığını fark ettim. İlgililerle bizzat görüştüm. Bilimsel anlamda anlaşılıyordu. Ancak projeler üzerinde siyasi bir müdahale söz konusuydu. Bunu öğrenince sürece dahil oldum. Ben de Zeytinburnu’nda yetişen bir mimar olarak katkı sağlamak amacıyla çalışmalar yaptım. Okulumu ve hocalarımı da bu işin içine katarak alternatif modeller geliştirdik. Sürecin doğru yönetilmesi ve de Zeytinburnu’nun sağlıklı, sürdürülebilir örnek  bir modelle  dönüşmesi gerektiğini düşünerek modelimizi kamuoyu ile paylaştık. Başlangıçta siyasilerce bazı olumsuz tepkiler alsak da halk nezdinde çok olumlu tepkiler aldık. Modelin adı 'Birebir Kentsel Dönüşüm Modeli' idi. Bu modelle, özetle hem vatandaşın cebinden para çıkmadan hem de kamuya fazla yüklenmeden hızla kentsel dönüşümü gerçekleştirmeyi hedeflemiştik. Model her şeyden önce sürdürülebilir bir modeldi,  süreci kolaylaştırmaktaydı. Bunun yanında modelde,  1. Bu modelin süreci şeffaf yönetilmesine izin veren nitelikte olması, 2. Toplumsal diyaloğa dayalı katılımcı bir nitelikte olması, 4. Çağın güncel yapım sistemlerinden faydalanan nitelikte olması, 5.Vatandaşa yük getirmeyen bir finans sisteminin oluşturulması,   6.Yasal düzenlemelerdeki eksiklikler giderilmesi gerekliliği konusuna, dikkat çektik. Biz de tüm bu nitelikleri içinde barındıran bir model geliştirdik. 14 yıldır ekip arkadaşlarımın, hocalarımın, şehir plancısı arkadaşlarımın katkılarıyla bu model üzerine çalışıyoruz. Sonuç olarak tüm beklentilere cevap veren, güzel bir çalışma ortaya çıkardığımızı düşünüyoruz. Bu projelerin uygulanabileceğini düşünüyor musunuz? Elbette. Projelerimiz her şeyden önce sürdürülebilir nitelikte projeler. Projelerin dayanağı şu anda mevcut yürürlükte olan meri plan ilkeleridir. Biz daha önce Esener’de, Bağcılar’da, Fikir Tepe’de Kentsel Dönüşüm Proje çalışmaları yapmıştık. Edindiğimiz tecrübeyle Zeytinburnu’nun tümünü kapsayan detaylı bir çalışma yaptık. Tüm çalışma çağdaş şehircilik kriterlerine göre hazırlandı ve plan notlarının bu şekilde düzenlenmesi için İBB’ye de katkı verdik. Ayrıca çalışmalarımızda, konusunda uzman birçok bilim insanının, proje kullanıcısının ve de kanaat önderlerinin görüşlerini aldık. Bunları planlarımıza, projelerimize yansıttık. Detayları sunumumuzda var. Onlara girmeyeceğim. Kısacası çarpık bir kentten, çevreyle ilgili yaşanabilir bir kente geçişin nasıl olacağının yol haritasını belirledik.  Bize biraz projenin detaylarından bahseder misiniz? Her şeyden önce beklentilere maximum cevap veren ,sağlıklı yapım sistemiyle hazırlanmış, minimum maliyetle maximum fayda sağlayan, ekolojik malzeme kullanan  projeler. Bu projeler ayrıca yapım modelleriyle de  son derece akılcı projeler. Proje alanları plan notlarımıza göre maxımum emsal artışı yüzde 25+10 alan en az 3000 m² proje alanına sahip olan projeyle başlayan, 5.000 m², 10000 m² , 20000 m² , 30000 m² alanlardan oluşuyor. Her mahallede en az iki proje geliştirdik. Bazı mahallelerde daha çok… Şu anda 28 ön projemiz hazır. Bu da Zeytinburnu’nun yerleşik alanının yüzde 40’ını kapsıyor. Zaman kaybına tahammülümüz yok. Ortak akılla, ortak hedefe yönelik bir seferberliği başlatmamız gerekiyor. Bu amaçla her mahallede bir pilot proje ile başlatılmayı öneriyoruz. Biz bu işe siyaset üstü bakıyoruz. Deprem kimseyi ayırt etmez. İktidarıyla muhalefetiyle bu işi birlikte başaracağız. Biz tüm partililere ve de Zeytinburnu’ndaki birçok kanaat önderine projelerimizin sunumunu yaptık. Yol haritasını anlattık. Onların da görüşlerini aldık. Çok olumlu tepkiler gördük. Onlarla bu şekilde ilerliyoruz. Sanırım birkaç ay içinde alt projelerimiz de tamamlanmış olacak. 20 yılı geride bıraktık. Fazla bir yol kat edilmedi. İşin çözümünü yalnızca devletten beklersek yol almak zor. Öyle görünüyor. Bu işi hep yapmamız lazım. Birlikte başarmamız lazım. Biz taşın altına kafamızı koyduk. Aralıksız çalışıyoruz. Çocuklarımızın geleceği için kendi başımızın çaresine bakmamız gerek. Ayrıca Yeni Zeytinburnu Projesi sadece Kentsel Dönüşüm Projelerini kapsamıyor. Bu projenin sosyal ekonomik alt projeleri, meydanlar, sembol yapılar, mahalle kültürünü özümseyen çözümler var. Ulaşımla ilgili çözümler içeriyor. Ekonomik anlamda projeler içeriyor. Detaylar sunumlarda mevcut. Siyasilerin bu projelere yaklaşımı nasıl? Güzel bir soru. İki yıl önce siyasilerle ortak bir çalışma yapmaya karar verdik. Burada bize önce muhalefet gurubundan geldiler. İyi parti İlçe Başkanı Hasan Hoşben konunun vahametini iyi bilen bir kişi olarak muhalefet grubunu bir araya getirdi. Ortak çalışma grubu kuruldu. CHP İlçe Başkanı Metin Doğan ile görüştük ve görüşlerini aldık. Çalışmada CHP adına CHP Meclis Grup Başkanı Hüseyin Üsküdar arkadaşımız katıldı. Toplantıya, Saadet Partisi İlçe Başkanı Levent Çotuk, Deva Partisi, İlçe Başkanı Ahmet Bilgiç, Gelecek Partisi ilçe Başkanı Veysi Doğan , Demokrat Parti Zeytinburnu İlçe Başkanı Servet Hacıahmetoğlu katıldı. Bizden bir model çalışması yapmamızı talep ettiler. Bizde gereğini yaptık. Mimar Nihan İzmirlioğlu ve İlkay Biber arkadaşımızla bu çalışmaları tüm siyasi parti ilçe başkanlarıyla paylaştık. Sunumlar yaptık. Çok olumlu karşılandı. Şimdi bu sureci bir adim daha ileri götürüyoruz. Avan projelerimizi bitirmek üzereyiz. Zeytinburnu Ya dönüşecek Ya da dönüşecek… Bugüne kadar Kentsel Dönüşüm neden istenilen düzeyde olmadı? Zeytinburnu’nda kentsel dönüşümün istenilen düzeyde yapılamamasının sebebi yanlış planlama ve  bir modelle başlanmasıdır. Hedef birlikteliği olmadı. Vatandaş katılım sağlanamadı. Projeler vatandaşa bizim anlattığımız gibi anlatılmadı. Yani şeffaflık yoktu. Burada detaya girmeyeceğim. Hep gizli bir ajandanın varlığını hissettik. Bir üst akıl bu işe başka bir bakış açısını hâkim kılmaya çalışıyordu. Her şeyden önce yapılan projeler bilimsel gerçeklere dayanmadığı gibi sürdürülebilir nitelikte değildi. Buna itiraz ettik. Uzmanlarla görüştük. Onlar da bizimle aynı fikirdeydi. Bu yüzden bu işte biz de varız dedik. Siz bir kentsel dönüşüm alanını dönüştürürken hemen yanındaki kamusal alanı sizin proje alanına katarak proje yaparsanız buradan akılcı bir çözüm çıkmaz. Her proje alanının yanı başında yeni bir alanı her zaman bulmanız mümkün değildir. Bunu dikkate almazsanız proje sürdürülebilir olmaktan çıkar. Zeytinburnu’nda bu yapıldı. Yazık oldu. Özetle; bizim için istediler, ancak oldu birileri için. Neyse bunları unutalım önümüze bakalım. Hedefiniz nedir? Vallahi benim bir tek hedefim var. Zeytinburnu’nun sağlıklı bir şekilde dönüşmesi. Biz Zeytinburnuluyuz. Zeytinburnu’na 48 yılımızı verdik. Her sokağında izimiz var. Tarlada izi olmayanın harmanda sözü olmazmış. Bizim izimiz var. Ben kendime bir hedef koydum. Hedefim teknik konular, yani en iyi bildiğim konu kentsel dönüşümün mimarı olmak. Siyaset bana göre değil. Ben mesleğimi konuşturmak istiyorum. Nasip olursa insanlar farkı görecek. Bizim Zeytinburnu için hayallerimiz bir başka. Ancak arif olan anlar. Yıllardır bunun için çalışıyoruz. Emeğimizin karşılığını almak isteriz elbette. Zeytinburnu’na borcumuz var. Bu borcu ödeme şansı elde edersek ne mutlu bize. Vatandaşa kentsel dönüşüm konusunda neler tavsiye edersiniz? Vatandaşa şunu söylüyoruz, sizin için çocuklarınız için birileri bir şeyler yapıyorsa, burada sizin haklarınız korunuyorsa, metrekarenize  aynı metrekare daire dükkan veren içerikteki projelere katılın. M²’niz büyüyorsa ek bir ücret ödemekten imtina etmeyin. Küçük hesaplar yüzünden tabut evlerde oturmaya devam edip canınızı tehlikeye atmayın. Para harcamadan dönüşüm gerçekleşiyorsa birlik olun, organize olun harekete geçin, taşın altına siz de elinizi sokun Zeytinburnu bir an evvel dönüşsün. Allah korusun deprem kapıda. Bize yeterince avans verdi. Zamanımız kalmadı gibi… Hep birlikte Ekokent Yeni Zeytinburnu için El Ele..