Şehrin alt yapısı imkân verdiğinde ve uygun koşullar sağlandığında, vazgeçilmez bir ulaşım aracı; bisiklet. Bu zahmetsiz iki tekeri spor için kullanan da var ulaşım veya seyahat için de. İstanbul’da henüz Amsterdam veya Kopenhag kadar olmasa da uygun koşullara sahip bir bisiklet şehir olma yolunda ilerliyor. Sahip olduğu 125 kilometrelik bisiklet yolu ve 120 bisiklet durağına Zeytinburnu Belediyesi’nin girişimiyle daha fazlası ekleniyor. Belediye, İspark işbirliğinde yaptığı projeyle Zeytinburnu’nun trafiğine çözüm sunuyor. Projenin detaylarını Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın ile konuştuk. Aydın, projeye olan desteğini göstermek için artık makam aracı yerine bisiklete biniyor.

MOTORLU TAŞITA İHTİYACIMIZ YOK

Murat Aydın projeyle ilgili düşüncelerini şöyle aktarıyor: “Farkındalık oluşturmak için mümkün olduğunca makam aracı kullanmıyorum ve bir yerden bir yere bisikletle gidiyorum. ‘Koskoca Başkan bile bisiklete biniyor’ deyip üzerindeki çekingenliği atarak takım elbisesiyle bisiklete binmeye başlayanlar var. Her 400 metre içinde bir bisiklet istasyonu bulunuyor ve siz buradan ilk yarım saat kullanımı ücretsiz olan bisikletleri alıp istediğiniz yere gidebiliyorsunuz. Ayrıca sık aralıklarla kurmuş olduğumuz bisiklet park yerleri var. Şahsi bisikletlerinizi de buraya park edip, rahatlıkla işinizi halledebiliyorsunuz. Yani artık Zeytinburnu’nda bir yerden bir yere gitmek için motorlu taşıta ihtiyacınız yok.”

HAREKETİ SEVEN BİR TOPLUMUZ

Murat Aydın projenin başlangıcından bu yana sadece üç ay geçmesine rağmen Zeytinburnu’nun bisikletle özdeşleşmeye başladığını belirtiyor. Bir süredir düzenli trafik sayımı yaptıklarını söyleyen Aydın, sadece son bir ayda yollardaki bisikletli sayısının yüzde 50’lere varan oranda arttığına dikkat çekiyor. Aydın, bunu hemşehrilerin katkısı olmadan başarmanın mümkün olmayacağını söylüyor ve ekliyor: “Kısa zamanda gördük ki, biz bisiklete binmeyi seven ve imkân sağlanınca ulaşım için de bisikleti kullanan bir toplumuz. Bisiklete binerken, ‘Trafik, çevre ve sağlık için bisiklete biniyoruz’ dedik. Bu yüzden inanıyorum ki, Zeytinburnu daha az motorlu aracın trafiğe çıktığı ve bu sayede trafiğin daha akıcı olduğu, havası daha temiz, sokakları daha stressiz ve sağlıklı bir yer haline gelecek.”

FARKINDALIK TURLARI ATIYORUZ

Her hafta farkındalık için bisiklet turları yaptıklarını söyleyen Aydın, yaz sonuna kadar her Perşembe saat 19.00’da Belediye Hizmet Binası önünde toplandıklarını ve kendilerine katılan bisikletli halkla yaklaşık 10 kilometrelik bir tur yaptıklarını ifade ediyor: “Her turdan sonra Biruni Üniversitesi’nin sponsorluğunda çekiliş yapıyoruz. Çekilişe sadece bisikletleriyle gelenler katılabiliyor. Bir tane 24 vitesli bisiklet ve çeşitli bisiklet aksesuarları hediye ediyoruz. Zeytinburnu 15 Temmuz Meydanı’nda da ücretsiz bisiklet eğitim kursu açtık. Burada 4 yaşından büyük herkes bisiklet eğitimi alabiliyor. ”

DÜNYADA BİSİKLETLİ ŞEHİRLER

Amsterdam – Hollanda: Şehirde, resmi rakamlara göre 1 milyonun üzerinde bisiklet var. Bu oran, insanlardan daha fazla bisikletin olduğu anlamına geliyor. Şehrin mevcut trafiği, bisikletli ulaşımla entegre bir halde. Bisikletler, trafiğin yüzde 38’ini kapsadığı için ciddi trafik kuralları ve trafik düzenlemeleri var. Bisikletli yollar kahverengi renge sahip ve şehirde toplamda bin 120 adet bisiklet parkı mevcut. Belediyeler, tıpkı yanlış park eden araçlar gibi, hatalı park eden bisikletleri kaldırıyor. Dolayısıyla bisikletli ulaşım, şehirleşmenin ulaşım kültürüne birebir entegre olmuş vaziyette.

Kopenhag – Danimarka: Danimarka, 1860’lı yıllardan beri süregelen bisikletli ulaşım kültürüne sahip. Günümüzde, arabadan daha çok bisikletin olduğu şehirde trafik kuralları bisikletlilere göre tasarlanmış vaziyette. Bisikletli ulaşım, şehrin karbon salınım oranını da düşürüyor, daha çevreci yeşil bir şehir olma yolunda önemli bir rol oynuyor. Kopenhaglı çocuklara çok küçük yaşlarda bisiklet kullanması öğretiliyor. Şehrin aldığı bisiklet dostu önlemler sayesinde, Kopenhaglıların neredeyse yüzde 50’si bisikletle işe ve okula gidip geliyor. Bisikletliler, 390 kilometrelik belirlenmiş bisiklet yollarının tadını çıkarıyor.

Utrecht – Hollanda: Utrecht, çok küçük bir şehir olmasına rağmen bisikletli ulaşımda dünyanın önemli oyuncularından biri haline geldi. Utrecht’in diğer bisikletli şehirlerden en büyük farkı ise, bu alandaki büyüme hızının oldukça yüksek oluşu. Şehirde, bisikletli ulaşım için özel yollar, trafik kuralları ve park yerleri mevcut. Şehirdeki dijital pano, bisikletlilere şehir içi park yerleri ve trafikte yeşil ışığa denk gelebilmeleri için hız ayarlarının ne olması gerektiği bilgisini paylaşıyor. Şehir ayrıca dünyanın en büyük yer altı bisiklet parkını inşa ediyor. Park tamamlandığında 12 bin 500 bisikletlik kapasiteye sahip olacak.

Malmö – İsveç: İşveç’in önemli şehirlerinden biri olan Malmö, bisikletli şehir olma yolunda sıkı çalışan bir şehir. Bu anlamda bisikletli ulaşım için gerekli altyapı ve üstyapı çalışmalarına odaklandı ve bu alandaki yatırımlarını geliştirmeye niyetli. Şehrin, önümüzdeki 6 yıl için bisikletli ulaşımı destekleyen projelerine ayırdığı bütçe: 47 milyon Euro. Bu bütçeyle bisiklet kullanımı artırmayı, bisikletli yolları ve düzenlemeleri yapmayı planlıyor. Hâlihazırda Kopenhag ile bisiklet feribot seferleri ile dünyanın önemli yatırımlarından birini de gerçekleştirmiş bulunuyor.

İSTANBUL’UN 125 KİLOMETRELİK 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi kuruluşu İSPARK, ulaşımın alternatifi olarak 2009 yılında çevre dostu ve sağlıklı yaşama katkı sağlayan Bisiklet Park Projesi’ni hayata geçirdi. Proje, güncel teknolojiyle daha profesyonel hale getirilerek İSBİKE (Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemleri) kuruldu. İki yakada hizmet veren proje ile İstanbullular bisiklet kiralayarak spor yapabiliyor ve sahilde gezebiliyor. 125 km’lik güzergâhta, 120 bisiklet durağı-istasyon bulunmakta ve bu noktalarda 1500 adet bisikletle hizmet veriliyor. Hizmet veren mevcut güzergâhlara yeni bisikletlerin eklenmesiyle, toplam bisiklet sayısı 2018 yılında 1500’e çıkartıldı. Ayrıca  125 km olan Akıllı Bisiklet Yolu’na 2018 yılı yaz döneminde “Kartal-Soğanlık-Dragos, Kartal-Pendik-Tuzla, Kadıköy Bağdat Caddesi” hatları da eklenerek mevcut güzergâh 144 km’ye çıkartılacak. Bisiklet sayısı da 3 bin adet olacak. 120 olan durak-istasyon sayısı ise 142’ye ulaşacak.

- Kadıköy-Bostancı-Maltepe Şehir Parkı: 24 km güzergâh, 19 durak

- Florya-Yeşilköy: 5 km güzergâh, 6 durak

- Zeytinburnu bölgesi ve Topkapı 10.yıl Caddesi: 44 km güzergâh, 45 durak

- Karaköy-Sarıyer: 26 km güzergâh, 21 durak

- Bakırköy-Yenikapı: 8 km güzergâh, 11 durak

- Taşhan Kavşağı-Çırpıcı Parkı: 3 km güzergâh, 3 durak

- Bakırköy İDO-Ataköy Sahil: 4 km güzergâh, 3 durak

- Florya Caddesi: 3 km güzergâh, 3 durak

- Avcılar Sahil: 5 khm güzergâh, 5 durak

- Küçükçekmece Sahil: 3 km güzergâh, 4 durak