Suriyelilerin göçü 2011 yılının Mayıs ayında başladı. Ülkedeki iç karışıklıktan kaçan Suriyeliler; ilk başlarda Gaziantep, Kilis ve Hatay gibi Suriye sınırına yakın illere göç etti. Ardından bu göç dalgası büyük kentlere doğru devam etti. İlk yıllarda Türkiye'ye gelen göçmenlerin bir bölümü daha iyi bir yaşam umuduyla Avrupa ülkelerine yöneldi. Bazıları da iç karışıklığın hafiflemesi ile birlikte ülkelerine geri döndü. Haziran 2018 itibari ile Türkiye'nin genelinde toplam 3 milyon 325 bin Suriyeli yaşıyor. Aradan geçen 7 yılda Türkiye'de yaşamaya başlayan Suriyeliler, geçimlerini sağlamak için 7 bin 243 şirket kurdu. Kayıt dışı işletmelerle birlikte bu sayının 10 binin üzerine olduğu düşünülüyor. Bu rakamlarla Suriyeliler Türkiye'de, her yıl yeni şirket kuran yabancılar arasında 1. sırada yer alıyor.

EN ÇOK SURİYE SERMAYELİ ŞİRKET İSTANBUL'DA

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerini inceleyerek hazırladığı Suriye Sermayeli Şirketler raporuna göre, son 6 ayda Suriyeliler tarafından açılan firma sayısı 778. Şirketlerin toplam sermayesi 195 milyon 835 bin lira. Suriye Ortak Sermayesi ise 119 milyon 343 bin 550 lira. Ocak ? Haziran 2018 tarihleri arasında Suriyeliler en çok İstanbul'da işletme açtı. Kent genelinde 473 ayrı firmanın kurulduğu tespit edildi. İstanbul'u 182 firma ile Mersin, 43 firma ile Bursa, 41 firma ile Hatay, 28 firma ile Kilis, 3 firma ile Şanlıurfa, 1'er firma ile Sakarya, Konya, Kocaeli, Gaziantep, Ankara, Antalya, Adana ve Isparta takip etti.

EN ÇOK YATIRIM TOPTAN TİCARET

TEPAV'ın raporunda, Suriye Ortak Sermayeli kurulan şirket sayılarının en yüksek olduğu 15 sektör de sıralandı. Buna göre, Suriyelilerin en çok tercih ettiği sektörü 317 şirket ile toptan ticaret oluşturuyor. Bu şirketler, genellikle İstanbul gibi büyük kentlerde açılıyor. Bunu açılan 102 firma ile gayrimenkul faaliyetler takip ediyor. Sonra sırasıyla 78 firma ile inşaat, 47 firma ile perakende ticaret, 28 firma ile seyahat acentesi, 22 firma ile idari danışmanlık, 21 firma ile kara taşımacılığı, 20 firma ile yiyecek, 13 firma ile tekstil, 13 firma ile motorlu kara taşıtları ticareti ve onarımı, 11 firma ile gıda imalatı, 10 firma ile eğitim, 9 firma ile mühendislik ve mimarlık faaliyetleri, 8 firma ile bilgisayar programlama ve teknik destek, 8 firma ile de diğer hizmet sektörleri takip ediyor.

'BURADA İYİ KAZANIYORUZ, SIKINTIMIZ YOK"

İstanbul'da en çok Suriyeli işletme Fatih, Esenyurt, Bağcılar, Küçükçekmece, Avcılar ve Zeytinburnu'nda bulunuyor. Sadece Fatih Aksaray'da bulunan işletme sayısı 100'ün üzerinde. Bölgede en çok elektronik eşya satımı, gıda ve nargile kafe gibi işletmeler bulunuyor. Aksaray'da 3 yıldır işletmecilik yapan Ali Şehmuz, 'Burada çok rahatız. Hiçbir sıkıntımız yok, çalışıyoruz. Aylık kazancımız da iyi. Parayı tutuyoruz. Biz burada bilgisayar, cep telefonu ve aksesuar satışları yapıyoruz. Aynı zamanda bu ürünlerin alımı ve ikinci el satışlarını da yapıyoruz. Ben Suriye'de üniversite öğrencisiyim. Sonra buraya geldik. Ben burada çalışanım. Bu dükkan kayınpederimin. Yabancıya çalışmıyorum. Ben 3 sene Konya'da yaşadım sonra buraya geldim. Burada da 3 yıldır yaşıyorum ve çalışıyorum. Toplam 6 yıldır Türkiye'deyim. Hiçbir sıkıntı yok" şeklinde konuştu.